Me diarre përkufizohen rastet kur:
- Shpeshtësia e jashtëqitjes është 3 ose më shumë herë në ditë.
- Fortësia e feçes është e butë ose e ujshme.
- Pesha e jashtëqitjes është e shtuar ( > 200 gr/ditë).
Diarrea klasifikohet në:
- Diarre akute.
- Diarre kronike (e cila zgjat më shumë se 3 javë).
Shkaqet më të shpeshta mund të jenë:
- Infeksioze:
- Nga bakteret: e.coli, salmonela, yersinia, campylobakter jejuni, shigella, vibrio cholera etj.
- Nga viruset: norovirus, rotavirus etj.
- Protozoare: entamoeba histolytica, giardia lamblia, kryptosporidien etj.
- Diarre e induktuar nga marrja e antibiotikëve.
- Diarre e induktuar nga marrja e medikamenteve të tjera. Disa shembuj janë:
- Laksativë (kundër kapsllëkut).
- Zytostatikë (antitumorale).
- Colchicin (antireumatizmale).
- Alergji nga ushqimet ose intolerancë ushqimore. Disa shembuj janë:
- Nga laktoza.
- Nga fruktoza.
- Gjendje që të çojnë në maldigjestion (keqtretje). Disa shembuj janë:
- Gjendje postgastrektomie (të sëmurët që janë operuar nga stomaku).
- Insuficienca ekzokrine e pankreasit (pamundësia e daljes së enzimave të pankreasit në zorrë).
- Sëmundje të cilat çojnë në malabsorbim (keqthithje të lëndëve ushqimore).
- Sëmundje inflamatore kronike të zorrës si:
- Morbus crohn.
- Koliti ulceroz.
- Sindroma e zorrës së irrituar.
- Adenoma dhe karcinoma të kolonit (kanceri i zorrës së trashë).
- Shkaqe hormonale:
- Hipertiroza (prodhim i shtuar i hormoneve të tiroides).
- Neuropatia diabetike autoimune (dëmtime të fijeve nervore nga sëmundja e diabetit).
Diagnoza:
- Vizita gastro-hepatologjike.
- Anamneza. Disa nga pyetjet që mjeku mund të bëjë janë:
- Sa kohë ka pacienti me diarre.
- Shpeshtësia, ngjyra dhe vëllimi i feçes.
- Prani e gjakut dhe/ose e mukusit në feçe.
- Prania e simptomave të tjera shoqëruese si temperaturë, dhimbje barku, dhimbje kyçesh, lodhje trupore.
- Ekzaminimi objektiv:
- Ekzaminimi i barkut.
- Gjendja e hidratimit (e tharjes së organizmit si etja për ujë, lëkurë e rrudhur dhe e thatë).
- Temperaturë.
- Simptoma ekstraintestinale (jashtë tubit tretës).
- Ekzaminime laboratorike:
- Feçe gjak okult.
- Feçe për leukocite, për yndyrë, për elastazë 1, për clostridium dhe për toksinat e tij A dhe B etj.
- Feçe parazit.
- Koprokulturë.
- Gjak komplet me eritrosediment.
- Elektrolitet.
- Kreatinemi.
- Glicemi.
- Amilazemi.
- Lipazemi.
- Ekzaminime serologjike për mikrobe të caktuara.
- Anti-TG2-Ak (tregues për malabsorbimin nga proteina e grurit).
- TSH (tregues për hormonet e tiroides).
- Ekzaminime endoskopike: kolonoskopi në disa raste edhe me biopsi, gastroskopi me biopsi në duoden.
- Teste të frymës si për shembull: testi (prova) i tolerancës së xylose-s, testi i ureazës.
Trajtimi:
- Trajtimi me antibiotik kur shkaktari i diarresë është bakter (pas testit të koprokulturës).
- Trajtimi me antiprazitar kur shkaktarë janë parazitët.
- Nëse shkak për diarrenë janë antibiotikët apo medikamente të tjera, ndërpritet marrja e tyre ose zëvendësohet marrja e tyre me medikamente të tjera.
- Terapi specifike për sëmundjet inflamatore të zorrës.
- Rehidratimi nëpërmjet dhënies së lëngjeve dhe elektroliteve.
- Marrje e frenuesve të peristaltikës (lëvizshmërisë) së zorrës si, për shembull, loperamid. Kjo vetëm për një kohë shkurtër.
- Trajtimi me spasmolitikë (medikamente) për të qetësuar dhimbjet e barkut.
Parandalimi:
- Kushtet higjieno-sanitare të mjediseve ku jetojmë dhe ku punojmë mund të kryejnë një rol të rëndësishëm në parandalimin e diarresë.
- Higjiena personale është shumë e rëndësishme.
- Marrja pa kriter, dhe pa rekomandimin e mjekut, e antibiotikëve gjithashtu nuk është e këshillueshme.
KUJDES! Teksti në këtë faqe është shkurtuar dhe thjeshtësuar për t'u bërë më i kuptueshem nga pacienti mesatar. Ai ka si qëllim informimin e publikut dhe nuk duhet në asnjë mënyrë të zëvendësojë konsultat mjekësore të specializuara.